βγήκε η ψείρα στο τζαμί

Ένα από τα πιο όμορφα τζαμιά της Πόλης, βρίσκεται κάτω από τη μύτη μας, δίπλα από το Παζάρι των Μπαχαρικών (ή αλλιώς Αιγυπτιακή Αγορά) στο Εμινονού, αλλά ίσως επειδή το μέγεθός του δεν είναι επιβλητικό και ο μοναδικός του μιναρές δεν του προσδίδει κύρος,  το σνομπάρουμε επιδεικτικά. Κι όμως, σας πληροφορώ ότι το Ρουστέμ Πασά Τζαμί, που στέκει εκεί ταπεινά και χωρίς φανφάρες, αποτελεί ένα από τα αριστουργήματα του Σταρ Άρχιτεκτ της Οθωμανικής Περιόδου, του Σινάν.


Στο σχεδιασμό του, ο Μιμάρ Σινάν έδωσε τα ρέστα του, με αποτέλεσμα να διαφέρει από τα περισσότερα έργα του ίδιου, αλλά και τα υπόλοιπα τεμένη της Πόλης. Για παράδειγμα, δεν είναι χτισμένο στο επίπεδο του εδάφους, αλλά πάνω από έναν λαβύρινθο μικρομάγαζων και υπαίθριων αγορών, οπότε το προσεγγίζεις από πέτρινες σκάλες στις τέσσερεις γωνίες του, τα ημιθόλια του δεν ανοίγονται κατά τους δύο κύριους άξονές του, αλλά κατά τις διαγωνίους, ενώ βρίθει και από πολλές ακόμα τσαχπινιές. Εκεί που ο μάγκας όμως τα σπάει, είναι η - σχεδόν σε υπερβολικό βαθμό - επένδυσή του, με κεραμικά πλακίδια Ιζνίκ που το καθιστούν ένα πραγματικό Μπλε Τζαμί!


Τόσο το εσωτερικό, όσο και η πρόσοψη, είναι ντυμένα με πλακίδια κατασκευασμένα την καλύτερη εποχή των εργαστηρίων της Νίκαιας (εις Νίκαια λέγανε στα Ελληνικά κι έτσι προέκυψε το Τουρκικό όνομα της πόλης), μεταξύ του 1555-1620. Για όποιον έχει διάθεση να μάθει περισσότερα για το στολίδι αυτό, μπορεί να βρει πολλές πηγές - μία από τις πιο γλαφυρές είναι ο Τζον Φρίλυ - εγώ όμως θα ήθελα να εστιάσω "σε μια ασυνέχεια", "σε ένα λάθος", σε μια γωνιά του, που καταστρέφοντας την αρμονία του συνόλου, φανερώνει τη μοναδικότητά του. Η εξωτερική γωνία του, κάτω από το περιστύλιο με τη θολωτή βεράντα, που φαίνεται στην πρώτη φωτογραφία της ανάρτησης, αποτελεί το αγαπημένο μου σημείο. Στη δεύτερη  κάνω ζουμ, και στις φωτογραφίες που ακολουθούν "κόβω" τη ζουμαρισμένη φωτό στα 4, για να σας δώσω να καταλάβετε ότι πρόκειται για μια σωστή τρικυμία εν κρανίω!


Και τι έχουν να κάνουν όλα αυτά με τις ψείρες και τις κόνιδες, θα μου πείτε. Για ακούστε:  Ο Σουλτάνος Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής, είχε μια κόρη τη Μιχριμά Σουλτάν, την οποία αποφάσισε να δώσει για σύζυγο στον τότε διοικητή του Ντιγιαρμπακίρ, τον Ρουστέμ Πασά. Οι εχθροί του όμως στο παλάτι (καλό τσανάκι θα ήταν και του λόγου του), έβγαλαν τη βρώμα ότι είχε λέπρα (ακούω ότι το Νησί έχει τρελάνει την AGB στην Ελλάδα). Όταν λοιπόν, τον εξέτασαν οι γιατροί του Σουλτάνου, τον βρήκαν πατόκορφα γεμάτο με ψείρες! 

 
Στηριζόμενοι έτσι, στις επικρατούσες αντιλήψεις της εποχής, σύμφωνα με τις οποίες οι ψείρες προτιμούν μόνο τους υγιείς, τον διέγνωσαν περδίκι! Παντρεύτηκε λοιπόν τη Μιχριμά και έγινε ένας από τους πιο ισχυρούς άνδρες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, άσχετα αν οι κακεντρεχείς τον αποκαλούσαν πλέον: Η τυχερή ψείρα! Συμπλήρωναν, πως αν κάποιος είναι κ@#$φαρδος, ακόμα και οι ψείρες του, τού φέρνουν έξτρα καλοτυχία. Αυτός που λυπάμαι εγώ βέβαια, είναι ο κακομοίρης ο Σινάν που ανέλαβε τον άχαρο ρόλο να σχεδιάσει με την καρδιά σμπαράλια, μιας και αγαπούσε κι ίδιος τη Σουλτανίτσα,  ένα γυαλιστερό τζαμί για τον αντίζηλό του. Πόσο θα ευχόταν να έπεφταν κάποια από τα -υπολογίζονται σε πολλές χιλιάδες - πλακάκια να πλακώσουν τον άτιμο που του 'φαγε την γκόμενα!

6 comments:

ΠανΚαπ said...

Αγγελή μας
Όπως βλέπεις (από την απουσία σχολίων) σνομπάρουμε επιδεικτικά το Ρουστέμ Πασά Τζαμί και στο χαρτί στην οθόνη. Όπως όταν περιπλανώμενοι στην πέριξ του περιοχή, μαγνητιζόμαστε από τα μπαχάρια της αγοράς, τους καφέδες του kurukahveci Mehmet Effendi, τα μεζελίκια του Namli, τα χρώματα και τους ήχους της πολύβουης αγοράς, έτσι και τώρα περί άλλα τυρβάζουμε.
Στην πεζή εποχή μας, με την πεζή μας διάθεση όπου σύγχρονα μουσεία είναι τα μεγάλα Supermarket, μάλλον δεν έχουμε και τόσο χώρο στην καρδιά μας για ρομαντικές και πονεμένες ιστορίες, για πανέμορφες Σουλτανίτσες και λαβωμένους από την αγάπη μάστορες της αρχιτεκτονικής, ούτε θαυμασμό για αριστουργηματικά καλλιτεχνήματα άλλων εποχών.

Δως μας λοιπόν περισσότερες αφράτες μαξιλάρες, μεϋχανέδες με μεζέδες και ρακί, μπακλαβατζίδικα και μαλεμπιτζίδικα και λάγνες χορεύτριες της κοιλιάς. Τα έχουμε αποενοχοποιήσει και πλέον τα ονομάζουμε «υλικό πολιτισμό».

Anonymous said...

http://kelebekgaleri.hurriyet.com.tr/galeridetay.aspx?cid=40854&p=2&rid=2368

είσαι κι εκεί!

ανώνυμος θαυμαστής σου

Angelis said...

@ΠανΚαπ

Καλέ μου ΠανΚαπάκο,

Δε σου κρύβω ότι και σε μένα έκανε εντύπωση η σιγή μπαλίκ (βλ. ιχθύος), των αναγνωστών.

Δε σου κρύβω επίσης, ότι η πρώτη βερσιόν του ποστ, ξεκινούσε με μια παράγραφο-κατηγορητήριο προς τους επισκέπτες, ότι ξεσαλώνουν με τα ψώνια, τους παστουρμάδες και τα λουκούμια, αμελώντας την παρακείμενη ομορφιά. Δεν ήθελα όμως να τους/σας βάλω όλους στο ίδιο τσουβάλι.

Μαξιλάρες θα σας δώσω, ακόμα και αυτές τις λουστρινένιες που είναι πολύ της μόδας τώρα τελευταία στα τουριστικά ναργιλετζίδικα, και μεϊχανέδες θα σας δώσω που δεν πληρώνουν οι ιδιοκτήτες τους μουσικούς, αλλά τους ωθούν να ζητιανεύουν στους πελάτες τους, και μπακλαβατζίδικα με μπαγιάτικα καϊμάκια, και κουρασμένες μπέλι ντάνσερς που κρυφοκοιτούν το ρολόι που έχουν χωμένο στα πληθωρικά τους στήθια, για να τελειώνουν και να γυρίσουν στα άρρωστα παιδάκια τους.

Όμως, όλα αυτά θα τα γράψω, μόνο όταν θεωρήσω ότι χρειάζεται να το κάνω, όταν εμπνευσθώ, όταν προλάβω, όταν δεν βαριέμαι, όταν θα σταματήσω να βρίσκω πλέον αληθινά πράγματα.

Τότε, δεν θα μπορώ να κάνω κάτι άλλο. Ή μεταξύ μας, θα μπορώ. Να φύγω από την Πόλη. Να γυρίσω στο 9 με 5, να τρώω αγχωμένα από το ταπεράκι μου μπρος στον υπολογιστή, για να μη με μαλώσει το αφεντικό μου.

Και τότε ομως, αν με ρωτάνε: Βρε μαστρο-Αγγελή; Τι θυμάσαι από την Ιστάνμπουλ; Ε, ξέρεις τι θα τους απαντώ; Τίποτα, δεν θα ξέρω να τους πω. Ή μάλλον μόνο ένα πράμα. Να είστε τυχεροί στη ζωή σας, να ζήσετε στην Πόλη κι ίδιοι σας για όσο Την αντέξετε και σας αντέξει.

Διάβασα 2-3 φορές το κόμεντ σου για να καταλάβω το πνεύμα σου. Τι ήθελες να μου πεις; Δεν κατάλαβα. Πάντως, μου έδωσες την ευκαιρία να ξεκαθαρίσω τα πράγματα.

Ευχαριστώ. Σε περιμένω και πάλι σύντομα.

@Ανώνυμος

Ούτε ανώνυμος πρέπει να παραμένεις καλέ μου, ούτε θαυμαστής μου. Φυσικά και να συνεχίζεις να διαβάζεις το μπλογκ, αλλά δεν είμαι και ο Ταρκάν για να έχω θαυμαστές. Την επόμενη φορά που θα βολέψει, τι θα λεγες για κανένα τσαγάκι και ψητή κολοκύθα με καϊμάκι;

Ευχαριστώ πάντως για το λινκ:)

ΠανΚαπ said...

Καλέ μου Αγγελή – ουστά

Κρίμα που η σιγή μπαλίκ των αναγνωστών δεν γίνεται και μπαλίκ εκμέκ.

Τιμή μου που διάβασες 2-3 φορές το κόμεντ μου. Πολύ σοβαρά με πήρες και συ.
Όταν δεν σε καταλαβαίνουν δυο πράγματα συμβαίνουν: ή λες ασυναρτησίες και χαζομάρες και άμα σε αντιληφθούν οι άλλοι σε παίρνουν στο ψιλό ή κατέκτησες τον φιλοσοφικό και άκρως ποιητικό λόγο, οπότε όλοι σε υπολήπτονται και σε παρακολουθούν εκστασιασμένοι και χάσκοντες. Όσο δε πιο δυσνόητα εκφράζεσαι τόσο μεγαλύτερος ο θαυμασμός.

Το σχόλιο μου ήταν απλά προβοκατόρικο (με καλή διάθεση όμως) για να ξεκινήσει συζήτηση και ταυτόχρονα να σε ιντριγκάρω. Μάλλον κατάφερα το δεύτερο (προς στιγμήν).

Αυτό με τα άρρωστα παιδάκια των μπέλι ντάνσερς ήταν γροθιά στο πληθωρικό στομάχι μου. Δεν μπορώ να ακούω για άρρωστα ή πονεμένα παιδάκια. Την περασμένη Πέμπτη το απόγευμα στην στάση του τραμ στο Σουλταναχμέτ είδα (έζησα) μια σκηνή με μια μαμά και ένα παιδάκι που δεν θα ξεχάσω ποτέ μέχρι το τέλος της ζωής μου.

Καλό απόγευμα.

σταυριανή said...

κάθε φορά που γυρνάς απ'το Ρουστέμ πασά τζαμί και τα παρελκόμενά του, έχεις μια έκφραση στο πρόσωπο, λες κι έχεις πάρει τη δόση σου. δεν έχω πάει ποτέ, κι όμως το αγαπώ, γιατί το αγαπάς. γιατί αγαπάς μόνο ό,τι πιστεύεις.

υγ. μη σου μπουν τώρα ιδέες ότι σε γουστάρω.

Γιάννης Χρ said...

..να μαι και εγω :)
Θα συμφωνήσω και με τα όσα είπε ο αγαπητός Πανκαπ αλλά και με τα όσα είπε ο Αγγελής (βρε αφου σας πάω και τους δύο...όπως και τον Neopoliti :))
Απλά βρε παιδάκι μου...άμα δεις κανένα κεμπαπ...ή κανένα σιροπιαστό...ε όσο να είναι δεν κρατιέσαι να μην το σχολιάσεις :)
Εάν όμως δεις κάτι που απλά σου αρέσει αλλά δεν σου κάνει κλίκ (όχι απαραίτητα στο στομάχι :) ) τότε απλά το διαβάζεις..και απολαμβάνεις και 'ζηλεύεις' ίσως αυτόν που τα 'βλέπει' από κοντά.
(όπου υπάρχει το -εις ίσως πρέπει να μπει το -ω :))
H μη καταχώρηση σχολίων δεν σημαίνει ότι είναι αδιάφορο το άρθρο...τουλάχιστον για μένα.
Τα σέβη μου....και Gorusuruz..(να δούμε πότε..)

Related Posts with Thumbnails