Οι Τουλουμπατζήδες

Ένα από τα επαγγέλματα/υπηρεσίες της εποχής της Λωξάντρας που έχει εκλείψει εδώ και πολλά-πολλά χρόνια από την καθημερινότητα της Πόλης είναι ο Τουλουμπατζής:

"Οι τουλουμπατζήδες ήτανε τα παλικάρια, οι νταήδες του μαχαλά. Κάτι βαρβάτοι μαντράχαλοι, με βυσσινιά αψηλά φέσια, στραβά βαλμένα πάνω στη λαδωμένη μπούκλα, μ' ένα λουλούδι πίσω απ' τ' αυτί και με τη φτέρνα δυό δάχτυλα έξω απ΄το πατημένο γεμενί. Καθότανε οι τουλουμπατζήδες απ' το πρωί ως το βράδυ μέσα στο Κουβούσι τους, δηλαδή στο Κέντρο τους, και περιμένανε να γίνει καμιά μετακόμιση, ή να τινάξει κανείς τα χαλιά του, ή να γίνει καμιά πυρκαγιά για να βγάλουνε καμιά δεκάρα. Το Πάσχα και τα Χριστούγεννα βγάζανε δίσκο στο μαχαλά και μάζευαν παχιά μπαχτσίσια, γιατί ο κόσμος είχε την ανάγκη τους.

Οπουδήποτε και αν άρχιζε φωτιά, τρέχανε όλοι οι τουλουμπατζήδες. Φορτώνανε στην πλάτη τους μιά μικρή τουλούμπα (=τρόμπα, αντλία), και με το ρεΐζη, δηλαδή τον αρχηγό τους επικεφαλής, τρέχανε ξιπόλυτοι, με τα βρακιά πάνω απ' το γόνατο, βαστώντας δάδες στα χέρια και φωνάζοντας: "Βάρντα-α-α-α!" και αν δεν έκανες πέρα σε τσαλαπατούσανε.

Οι πρώτες επικουρίες ερχότανε απ' τις γειτονικές συνοικίες, και όσο έκαιε η φωτιά, τόσο περισσότερες υδραντλίες μαζευόντανε, τόσο μεγαλύτερος ήταν ο σαματάς, τόσο λιγόστευε το νερό. Και στο μεταξύ καιόντανε τα ξύλινα τα σπίτια (γιατί σχεδόν όλα τα σπίτια ήταν ξύλινα), καιότανε σα δαδιά μέσα στα θεόστενα σοκάκια."