Χτισμένη πριν την Αγία Σοφία (ο θεμέλιος λίθος τοποθετήθηκε το 527), με διαταγή του Ιουστινιανού και από τον ίδιο αρχιτέκτονα τον Ανθέμιο, η παράδοση θέλει να αποτελεί την "πρόβα" πριν την ανέγερση της "μεγάλης της αδερφής". Από τα χρόνια του σουλτάνου Μπεγιαζίτ ΙΙ (16ος αιώνας), έχει μετατραπεί σε τζαμί, με το όνομα Kucuk Ayasofya Camii.
Βέβαια, η εκκλησία ήταν αφιερωμένη από τον Ιουστινιανό στους Ρωμαίους αξιωματικούς Σέργιο & Βάκχο, που ασπάστηκαν τον Χριστιανισμό και μαρτύρησαν για την πίστη τους, γύρω στο 300 μ.Χ στη Συρία. Λέγεται ότι ο Ιουστινιανός, πριν την ενθρόνισή του, κατηγορήθηκε για δολοπλοκίες εις βάρος του τότε αυτοκράτορα Ιουστίνου Ι, που ήταν και θείος του, αλλά οι δυο Άγιοι εμφανίστηκαν στον ύπνο του αυτοκράτορα και υπερασπίστηκαν την αθωότητα του. Όταν λοιπόν ο Ιουστινιανός φόρεσε το στέμμα, ένα από τα πρώτα του έργα ήταν η ανέγερση της εκκλησίας για να δείξει την ευγνωμοσύνη του στους ευεργέτες Αγίους.
Εδώ που τα λέμε, οι δύο εκκλησίες δε μοιάζουν και τόσο πολύ. Πέρα από τη διαφορά στην κλίμακα, διαφέρουν επίσης και στον αρχιτεκτονικό τους σχεδιασμό. Αυτό δε μειώνει την αξία αυτού του ιστορικού μνημείου, το οποίο δυστυχώς, αν και βρίσκεται στην καρδιά του Σουλτάν Αχμέτ, πίσω από το Μπλε Τζαμί, δε δέχεται αρκετούς επισκέπτες.
Το εσωτερικό του, που εκείνα τα χρόνια στολιζόταν με χρυσά ψηφιδωτά και αγιογραφίες, έχει τώρα απλή διακόσμηση (γεωμετρικά σχήματα, φυτικά μοτίβα), κυρίως σε μπλε χρωματισμούς, πάνω σε λευκούς τοίχους. Σε κάποια σημεία, κυρίως των υπερώων (γυναικωνίτης), υπάρχουν εμφανή κάποια τμήματα της αρχικής διακόσμησης και των επιχρισμάτων, καλυμμένα με πάνελς από διάφανο πλαστικό.
Πολύ ενδιαφέρον έχει η σκαλιστή μαρμάρινη επιγραφή που διατρέχει τον κυρίως ναό, η οποία σε ελληνικά εκείνης της εποχής, αποδίδει τα εύσημα στον Ιουστινιανό και τη Θεοδώρα για την αφιέρωση του ναού στο Μάρτυρα Σέργιο. Όσο κι αν έψαξα γύρω-γύρω, μέχρι που πιάστηκε ο λαιμός μου, δεν βρήκα αναφορά του ονόματος του Βάκχου. Μετά από ψάξιμο σε βιβλία και εγκυκλοπαίδειες (ηλεκτρονικές), όντως έχει γίνει, άγνωστο για ποιον λόγο, αυτή η παράλειψη.
Έξω από το εν λειτουργία σήμερα τζαμί, υπάρχει ένα νεκροταφείο από τα Οθωμανικά χρόνια και ένας καταπράσινος κήπος με ωραίο καφέ. Ειδικά το καλοκαίρι, αποτελεί όαση και μια καλή ευκαιρία για στάση για τσαγάκι.
Βέβαια, η εκκλησία ήταν αφιερωμένη από τον Ιουστινιανό στους Ρωμαίους αξιωματικούς Σέργιο & Βάκχο, που ασπάστηκαν τον Χριστιανισμό και μαρτύρησαν για την πίστη τους, γύρω στο 300 μ.Χ στη Συρία. Λέγεται ότι ο Ιουστινιανός, πριν την ενθρόνισή του, κατηγορήθηκε για δολοπλοκίες εις βάρος του τότε αυτοκράτορα Ιουστίνου Ι, που ήταν και θείος του, αλλά οι δυο Άγιοι εμφανίστηκαν στον ύπνο του αυτοκράτορα και υπερασπίστηκαν την αθωότητα του. Όταν λοιπόν ο Ιουστινιανός φόρεσε το στέμμα, ένα από τα πρώτα του έργα ήταν η ανέγερση της εκκλησίας για να δείξει την ευγνωμοσύνη του στους ευεργέτες Αγίους.
Εδώ που τα λέμε, οι δύο εκκλησίες δε μοιάζουν και τόσο πολύ. Πέρα από τη διαφορά στην κλίμακα, διαφέρουν επίσης και στον αρχιτεκτονικό τους σχεδιασμό. Αυτό δε μειώνει την αξία αυτού του ιστορικού μνημείου, το οποίο δυστυχώς, αν και βρίσκεται στην καρδιά του Σουλτάν Αχμέτ, πίσω από το Μπλε Τζαμί, δε δέχεται αρκετούς επισκέπτες.
Το εσωτερικό του, που εκείνα τα χρόνια στολιζόταν με χρυσά ψηφιδωτά και αγιογραφίες, έχει τώρα απλή διακόσμηση (γεωμετρικά σχήματα, φυτικά μοτίβα), κυρίως σε μπλε χρωματισμούς, πάνω σε λευκούς τοίχους. Σε κάποια σημεία, κυρίως των υπερώων (γυναικωνίτης), υπάρχουν εμφανή κάποια τμήματα της αρχικής διακόσμησης και των επιχρισμάτων, καλυμμένα με πάνελς από διάφανο πλαστικό.
Πολύ ενδιαφέρον έχει η σκαλιστή μαρμάρινη επιγραφή που διατρέχει τον κυρίως ναό, η οποία σε ελληνικά εκείνης της εποχής, αποδίδει τα εύσημα στον Ιουστινιανό και τη Θεοδώρα για την αφιέρωση του ναού στο Μάρτυρα Σέργιο. Όσο κι αν έψαξα γύρω-γύρω, μέχρι που πιάστηκε ο λαιμός μου, δεν βρήκα αναφορά του ονόματος του Βάκχου. Μετά από ψάξιμο σε βιβλία και εγκυκλοπαίδειες (ηλεκτρονικές), όντως έχει γίνει, άγνωστο για ποιον λόγο, αυτή η παράλειψη.
Έξω από το εν λειτουργία σήμερα τζαμί, υπάρχει ένα νεκροταφείο από τα Οθωμανικά χρόνια και ένας καταπράσινος κήπος με ωραίο καφέ. Ειδικά το καλοκαίρι, αποτελεί όαση και μια καλή ευκαιρία για στάση για τσαγάκι.
3 comments:
Αγγελή, την επισκέφτηκα και εγώ το περασμένο Πάσχα που βρέθηκα στην Πόλη. Στην παρατήρησή σου ότι δεν την επισκέπτονται συχνά...είναι γεγονός ότι δεν περιλαμβάνεται στα αξιοθέατα όπου πηγαίνουν τους ελλαδίτες επισκέπτες-τουρίστες τα εδώ ταξιδιωτικά γραφεία...Μήπως επειδή εδώ δεν πληρώνεις (τουριστική) είσοδο [εξαιρείται ο προαιρετικός οβολός-δωρεά θρησκευτικού χαρακτήρα] για να βρεθείς εντός της Μικρής; ("έλα, μωρέ, και τι να δεις; άλλο ένα τζαμί!")...δεν πρόκειται για κάποιο παλάτι του παρελθόντος...παρόλα αυτά, κατά τη δική μου επίσκεψη, υπήρχε πολυάριθμο γκρουπ Γάλλων οι οποίοι ξεναγούνταν εκτενώς, καθισμένοι σε έναν ισόγειο εξώστη μετά την είσοδο αριστερά, κάτω από τον γυναικωνίτη, απ'όπου έβγαλες και έβγαλα φωτος...τι να πω, ίσως τους λοιπούς, τουλάχιστον, Ευρωπαίους* να τους ενδιαφέρει περισσότερο ως πολιτιστικό-ιστορικό στοιχείο της Πόλης ως προορισμού...εμάς; Άσε: χανουμάκια, και βόλτες στα παζάρια για δερμάτινα, κλπ κινέζικα είδη.
Ασπασμοί εξ Αθηνών,
Γιώργος
* λέω τους λοιπούς, αφού στον οδηγό του Lonely Planet η Μικρή Αγιά Σοφιά προτείνεται όσο και τα διάσημα αξιοθέατα της Πόλης...παζαριών συμπεριλαμβανομένων.
Τελευταίο ΥΓ: "Σειόταν" αρκετά η Μικρή Αγιά Σοφιά όποτε περνούσε το τρένο (προαστιακός; μετρό;)στη παρακείμενη στην αυλή της γραμμή...
Agapite Giorgo ex Athinon,
os proin xenagos stin Poli eho na sou po oti oi perissoteroi Elladites episkeptes den gnorizan to mouseio afto oute ex akois...
Ta taxidia me praktoreia,kai eidika se mia poli san ki afti(ahhh) ehoun distihos afto to meionektima:to oti prepei na horesoun se 3-4 meres episkepseis se mouseia, tin tipiki touristiki diaskedasi,psonia,fagito,xekourasi ktl,opote ta 'mi eponima' mnimeia pernoun kai hanontai mes sti siopi..
Ostoso gia osous theloun na ti zisoun,ta kala nea einai oti iparhei enas kouzoulos tipos onomati Angelis, o opoios sistimatika edo kai pollousss mines kanei erota me afti tin poli, kathe mera kai polles fores,me apotelesma na gnorizei kathe ptihi kai intsa tou somatos tis!
Oso gia tin idia tin poli, nomizo oti tou ehei shedon paradothei...
Stavriani.
@ Γιώργος
Αγαπητέ Γιώργο, έχεις δίκαιο το μνημείο είναι αρκετά δημοφιλές σε "άλλους' Ευρωπαίους & κάθε φορά που βρίσκομαι εκεί, συναντώ πάντα Γάλλους επισκέπτες.
Έξω σχεδόν από τη νότια πλευρά του περνά όντως η σιδηροδρομική γραμμή, από την οποία καταφτάνουν στην Πόλη όλα τα τρένα από την Ευρώπη. Κατά την κατασκευή της γραμμής (περί το 1860), καταστράφηκαν και τα τελευταία απομεινάρια της Βυζαντινής εκκλησίας των Αγίων Πέτρου & Παύλου, χτισμένη "μεσοτοιχία" με τη Μικρή Αγ. Σοφία.
@ Σταυριανή
Παραβλέποντας τον κίνδυνο να μας τσακώσει το ΕΡΣ για "προσβολή δημοσίας αιδούς", θέλω να σε ευχαριστήσω για το διθυραμβικό σου σχόλιο, υπερβάλλεις όμως βρε συ.
Ήμουν τυχερός που σε γνώρισα (στο δρόμο, ε! Μην το ξεχνάμε!) και μου έμαθες τόσα πολλά για την Πόλη, μιας και ήσουν επαγγελματίας (και πόσο καλή μάλιστα!). Μου λείπεις πολύ. Ήμασταν και γειτονόπουλα..
Θέλω να απαντήσω, πως εγώ απλώς σεργιανώ στην Πόλη και (sic) φλερτάρω μαζί Της. Ευτυχώς όμως, όπως λες κι εσύ, δε μου παραδόθηκε ακόμα τελείως, κάνει τα ναζάκια Της. Έχω δρόμο ακόμα:))
Post a Comment